Tak wyglądała kuchnia w PRL-u. Te zdjęcia przywołają wspomnienia dzieciństwa. Prodiż, boazeria, syfon i talerze z Włocławka

Anna Daniluk
Anna Daniluk
Furorę we wnętrzach robiła boazeria. Na zdjęciu przygotowywanie posiłku, rok 1976.
Furorę we wnętrzach robiła boazeria. Na zdjęciu przygotowywanie posiłku, rok 1976. PAP/ Chris Niedenthal
W PRL-u obywatele cieszyli się z przydziału mieszkania w bloku, które często było z tak zwaną ,,ślepą kuchnią'', czyli bez dostępu do światła dziennego. Polacy wyposażali kuchnie głównie w urządzenia rodzimej produkcji lub pochodzące od bratnich państw, np. Czechosłowacji czy Związku Radzieckiego. Jak wyglądały kuchnie w PRL-u? Zobacz zdjęcia, które przywołają wspomnienia z dzieciństwa.

Na skróty

Po II wojnie światowej polskie gospodynie czerpały wiedzę na temat gotowania z książki „Kuchnia polska”. Za umieszczone w niej przepisy odpowiadała Helena Kulzowa–Haliczkowa. Była to polska gospodyni domowa o ormiańskich korzeniach i nauczycielka w ramach zajęć z gospodarstwa domowego.

Warto dodać, że „Kuchnia polska” była pracą zbiorową, pod którą jako głównego autora podpisano prof. Stanisława Bergera, pracownika Państwowego Zakładu Higieny w Warszawie. On napisał wstęp i zebrał w całość przepisy i porady dostarczone przez swoją koleżankę po fachu. To w tej książce po raz pierwszy pojawia się sugestia, jak powinna wyglądać dobrze urządzona kuchnia.

Kliknij w przycisk, aby zobaczyć wnętrza i wyposażenie kuchni w PRL-u

Kuchnia jak laboratorium

Według autorów „Kuchni polskiej” mała kuchnia miała wyglądać jak... laboratorium. Polecano, by przygotowywać w niej jedzenie w niemal specjalistyczny sposób. Pomieszczenie podzielono na:

  • ośrodek przygotowywania produktów,
  • obróbki wstępnej,
  • obróbki cieplnej,
  • wydawania posiłków,
  • miejsce spożywania,
  • ośrodek zmywania naczyń.

Sprawdź, co jadano w PRL-u. Oto produkty, które nie przetrwały tego okresu.

Polityka a dostępność asortymentu do kuchni

Monika Milewska w książce „Ślepa kuchnia. Jedzenie i ideologia” pisała o debacie politycznej dotyczącej asortymentu w PRL-owskiej kuchni. Można wysnuć paradoksalny wniosek, że władza komunistyczna z jednej strony potępiała Zachód, a z drugiej chciała dostarczyć obywatelom produkty niemal identyczne, jak zza granicy.

– Gomułkowska koncepcja kuchni pozostawała w zgodzie z trendami modowo-ideowymi lansowanymi w tym czasie na Kremlu. W 1959 roku na fali delikatnego ocieplenia pomiędzy supermocarstwami w Moskwie zorganizowano American National Exhibition. Na tej głośniej wystawie Amerykanie starali się dowieść swojej wyższości cywilizacyjnej nad rywalem, m.in. chwaląc się nowoczesnymi lodówkami, zmywarkami i innymi osiągnięciami w zakresie mechanizacji gospodarstwa domowego. Do historii przeszła „debata kuchenna”, którą Nikita Chruszczow i wiceprezydent Richard Nixon odbyli we wnętrzu pokazowej amerykańskiej „kuchni cud”. Zgromadzone tam sprzęty wywarły na włodarzu ZSRR ogromne wrażenie i skłoniły go do deklaracji, że już wkrótce jego kraj prześcignie USA zarówno w dziedzinie bezpośredniej konsumpcji, jak i w wyposażeniu indywidualnych gospodarstw domowych – pisała Milewska.

Zapiekanki z PRL-u. Prosta i genialna przekąska. Przepis na kultowe zapiekanki. Zrobisz je w 15 minut

Dalej autorka dodała, że małe kuchnie budowane w nowych blokach miały służyć kobiecej emancypacji. Kobieta miała w kuchni spędzać coraz mniej czasu. Ponadto odpowiednie rozmieszczenie sprzętów minimalizowało liczbę wykonywanych ruchów i skracało czas przygotowania posiłków. Dzięki temu kobieta mogła mieć więcej wolnego czasu.

Naukowe planowanie

W PRL-u założeniem przy aranżacji kuchni było takie rozmieszczenie urządzeń i mebli, aby wykonać jak najmniej zbędnych czynności. W teorii wszystko miało być pod ręką i nie rozpraszać osoby gotującej posiłek. Pierwowzorem małych kuchni były wagony restauracyjne na przełomie 1927 i 1928 projektowane przez Margarete Schütte-Lihotzky. Taki styl był nazywany kuchnią frankfurcką. Urządzenia miały mieć logiczną kolejność, a dawne kredensy zastępowano wiszącymi szafkami i półkami. Ponadto miała panować czystość i higiena.

Sprzęty w kuchni

Większość sprzętów kuchennych było produkcji polskiej. Używano mikserów Predom Prespol z dodatkową nakładką do mielenia kawy lub blendowania warzyw. Wiele gospodyń domowych było też dumnymi posiadaczkami prodiża, kuchenki gazowej Ewa marki Wrozamet albo fajansowych talerzy na ścianę z Włocławka. W czasach PRL-u nie było czajników elektrycznych. Miłośnicy herbaty w każdych okolicznościach mogli zrobić sobie ulubiony napój używając grzałki elektrycznej.

Zaradne gospodynie w PRL-u potrafiły nawet ukręcić masło używając pralki Frani. Ważnym urządzeniem w kuchni był też syfon na naboje, który używany był do przygotowania wody sodowej lub bitej śmietany. W niektórych domach na wzór państw sowieckich używano samowaru do przygotowania herbaty. A wy jak wspominacie wnętrza z PRL-u?

Furorę we wnętrzach robiła boazeria. Na zdjęciu przygotowywanie posiłku, rok 1976.

Tak wyglądała kuchnia w PRL-u. Te zdjęcia przywołają wspomni...

Źródło:

  • „Ślepa kuchnia. Jedzenie i ideologia” Monika Milewska, Państwowy Instytut Wydawniczy

Akcesoria, które ułatwią Ci pracę w kuchni

kup najtaniej

Zassenhaus

Zassenhaus Speed minutnik ZS-072242

73,50 zł

kup najtaniej

KINGHOFF

Kinghoff Minutnik kuchenny stalowy JABŁKO

19,00 zł

kup najtaniej

Victorinox

Victorinox Obieraczka zielona 7.6075.4

19,00 zł
Materiały promocyjne partnera

Zobacz inne tematy kulinarne ze Strony Kuchni:

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!

Erytrol jest szkodliwy?

Komentarze

Komentowanie artykułów jest możliwe wyłącznie dla zalogowanych Użytkowników. Cenimy wolność słowa i nieskrępowane dyskusje, ale serdecznie prosimy o przestrzeganie kultury osobistej, dobrych obyczajów i reguł prawa. Wszelkie wpisy, które nie są zgodne ze standardami, proszę zgłaszać do moderacji. Zaloguj się lub załóż konto

Nie hejtuj, pisz kulturalne i zgodne z prawem komentarze! Jeśli widzisz niestosowny wpis - kliknij „zgłoś nadużycie”.

Podaj powód zgłoszenia

Nikt jeszcze nie skomentował tego artykułu.
Wróć na stronakuchni.pl Strona Kuchni
Dodaj ogłoszenie