Przysmaki dzieciństwa. Krem sułtański, wyroby czekoladopodobne i woda z saturatora. Wspominamy smakołyki rodem z PRL-u

Anna Daniluk
Anna Daniluk
Mleko sprzedawano w butelkach ze srebrnym lub złotym kapslem, który z czasem zamieniono na folię (pozłotko). Często mleczarz przynosił mieszkańcom butelki pod same drzwi. Ten wątek pojawia się np. w filmach Stanisława Barei. Kliknij w obrazek, aby zobaczyć zdjęcia.
Mleko sprzedawano w butelkach ze srebrnym lub złotym kapslem, który z czasem zamieniono na folię (pozłotko). Często mleczarz przynosił mieszkańcom butelki pod same drzwi. Ten wątek pojawia się np. w filmach Stanisława Barei. Kliknij w obrazek, aby zobaczyć zdjęcia. Narodowe Archiwum Cyfrowe/domena publiczna
Krem sułtański, guma balonowa Donald, lody Bambino, wyroby czekoladopodobne albo oranżada w proszku, z woreczka lub w szklanej butelce z korkiem - takie smaki rządziły w czasach PRL-u. Sklepowe półki były zapełniane sporadycznie, a w latach 70. i 80. XX wieku żywność reglamentowano na kartki. Jakie smaki pamiętamy z dzieciństwa i młodości?

Kuchnia lat 70. i 80. XX wieku - półmięsne dania i jaśniepańskie grzanki

Książki kucharskie pisane w latach 70. i 80. XX wieku korzystały z produktów, które były wówczas łatwo dostępne. Sklepowe półki świeciły często pustkami, więc w kuchni trzeba się było wykazać zaradnością i i sprytem. Na przykład „Kuchnia oszczędnej gospodyni” Barbary Bytnerowiczowej, wydana w 1987 roku przez Watrę, zawiera rozdział „Potrawy półmięsne”. Przedstawiono w nim pierogi z pasztetówką, zapiekankę z makaronu z konserwą mięsną i groszkiem czy naleśniki z oszczędnym nadzieniem mięsnym.

Zapiekanki z PRL-u. Prosta i genialna przekąska. Przepis na kultowe zapiekanki. Zrobisz je w 15 minut

Ograniczenie mięsa było związane z trudnym dostępem do produktu i potrzebą sprytnego gotowania dla całej rodziny. Natomiast książka „Obiady u Kowalskich” Jadwigi Kłossowskiej z 1984 r. podaje przepis na grzanki „jaśniepańskie”, których wykwintność polegała na połączeniu szynki lub baleronu z łagodnym serem, ostrym sosem chrzanowym, z bułkami posmarowanymi masłem, po wierzchu posypanej posiekaną zieloną pietruszką.

Przysmaki PRL-u – sentyment do czasów dzieciństwa i młodości

Dziś wiele osób z sentymentem wspomina kuchnię i przysmaki z lat 70. i 80. Powód jest prosty - to były to czasy ich dzieciństwa lub młodości.

- Dziś bym pewnie tego nie zjadła, ale dla dzieci w latach 80. to były prawdziwe rarytasy: guma balonowa Donald z historyjką, słodzone mleko z tubki, oranżada w proszku, draże kakaowe, mleko w proszku, które zlizywało się po prostu z ręki... No i latem woda sodowa z saturatora, obowiązkowo z sokiem malinowym, albo krem sułtański w kawiarni - opowiada Ania, która dziś przykłada dużą wagę do zdrowej żywności. - Tylko te wyroby czekoladopodobne to była jakaś zgroza, gumowe, nie dało się tego zjeść. Ale już taka czekolada z orzechami z Pewexu. Do tej pory pamiętam zapach tego sklepu - dodaje.

Grzegorz, który również był dzieckiem w latach 80., najbardziej pamięta szynkę konserwową, którą kupowało się na święta, zapach kawy, za którą stało się kilka godzin w kolejce, czekoladowe lentilky z Czechosłowacji i konserwy turystyczne, które zabierało się latem pod namiot.

- Do tej pory czasem wracam do tego smaku. Rodzina patrzy na mnie z obrzydzeniem, a ja się zajadam. Smak konserwy turystycznej kojarzy mi się z beztroską młodością - tłumaczy. - Z bardzo wczesnego dzieciństwa pamiętam też smak mleka z butelki, które mleczarz rano stawiał nam pod drzwiami.

Zobacz w naszej galerii, jakie rarytasy można było zjeść w czasach PRL-u.

Wiele ciekawych wspomnień znajdziecie też na profilu facebookowym Pewex

Mleko sprzedawano w butelkach ze srebrnym lub złotym kapslem, który z czasem zamieniono na folię (pozłotko). Często mleczarz przynosił mieszkańcom butelki pod same drzwi. Ten wątek pojawia się np. w filmach Stanisława Barei. Kliknij w obrazek, aby zobaczyć zdjęcia.

Przysmaki dzieciństwa. Krem sułtański, wyroby czekoladopodob...

Skąd bierze się takie nostalgiczne podejście?

- Gdy mieliśmy 10 czy 20 lat, świat był lepszy, niż gdy mamy 60. To są miłe wspomnienia z młodości, związane z tym, że jedliśmy pasztetową z chlebem. Wtedy smakowała wspaniale. Szczególnie, gdy cały dzień biegało się za piłką - mówi Juliusz Woźny, rzecznik prasowy Centrum Historii Zajezdnia we Wrocławiu, miłośnik kuchni. - Czasem robię sobie wycieczki w przeszłość i kupuję produkty, które najpewniej mają smak z tamtych czasów. Szczerze powiem, że jest to oparte tylko na sentymentach. Jeżeli dziś biorę do ust rzeczy, które wtedy się jadało, to konfrontuję to ze wspomnieniami. I zazwyczaj wypada to dość marnie.

Wyroby czekoladopodobne, kotlety z mortadeli i paprykarz

Kotlety z mortadeli, paprykarz szczeciński czy kawa instant wielu osobom kojarzą się dziś z dzieciństwem czy młodością. Podobnie jak wyroby czekoladopodobne, jedno z pierwszych wspomnień związanych ze słodyczami z tamtych lat. Zamiast tłuszczu kakaowego dodawano do nich olej rzepakowy, a także obniżano zawartość kakao, które było wtedy reglamentowane. Tego typu przykładów jest oczywiście więcej.

Krem sułtański - przepis jak z filmu

Miłośnicy polskiego kina (i nie tylko) pamiętają np. krem sułtański z filmu Janusza Kondratiuka „Dziewczyny do wzięcia”. Deser podawany był w wysokich szklankach i składał się z ubitej śmietanki kremówki, z dodatkiem kakao, rodzynek, biszkoptów i ciasteczek bezowych. Delikatna nuta rumu dodawała mu atrakcyjności.

- Trzeba przyznać, że tamte produkty miały kiepski smak. Wynikało to głównie ze słabego zaopatrzenia sklepów – mówi Juliusz Woźny z Centrum Historii Zajezdnia. - Wrzucano do tych produktów cokolwiek. Tworzono wielokolorowe galaretki czy wyroby czekoladopodobne, które dziś, w takiej samej formie, są właściwie nieosiągalne. Trzeba dodać, że w tamtych czasach byliśmy szczęśliwi, że coś w ogóle udało nam się dostać w sklepie po wystaniu wielu godzin w kolejce.

Akcesoria, które ułatwią Ci pracę w kuchni

kup najtaniej

Zassenhaus

Zassenhaus Speed minutnik ZS-072242

73,50 zł

kup najtaniej

KINGHOFF

Kinghoff Minutnik kuchenny stalowy JABŁKO

19,00 zł

kup najtaniej

Victorinox

Victorinox Obieraczka zielona 7.6075.4

19,00 zł
Materiały promocyjne partnera

Sprawdźcie też inne tematy ze Strony Kuchni:

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!

Komentarze 2

Komentowanie artykułów jest możliwe wyłącznie dla zalogowanych Użytkowników. Cenimy wolność słowa i nieskrępowane dyskusje, ale serdecznie prosimy o przestrzeganie kultury osobistej, dobrych obyczajów i reguł prawa. Wszelkie wpisy, które nie są zgodne ze standardami, proszę zgłaszać do moderacji. Zaloguj się lub załóż konto

Nie hejtuj, pisz kulturalne i zgodne z prawem komentarze! Jeśli widzisz niestosowny wpis - kliknij „zgłoś nadużycie”.

Podaj powód zgłoszenia

G
Gość
orlenowska gadzinówka tęskni do komuny
G
Gość
Był jeszcze szczaw i mirabelki.

Ale co dzisiaj narzuca lewactwo, grzebanie w śmieciach, noszenie używanej odzieży no i HIT kultura w barze mlecznym
Wróć na stronakuchni.pl Strona Kuchni
Dodaj ogłoszenie