Najstarsze zakłady i fabryki w Polsce. Żywiły pokolenia Polaków. Zobacz archiwalne zdjęcia

W Polsce tradycja produkowania żywności, przypraw i napojów sięga nawet czasów średniowiecza. Trudno to sobie wyobrazić, ale mamy na to dowody. W naszym zestawieniu najstarszych fabryk i zakładów znalazły się też te produkujące najsłynniejsze tabliczki czekolady opatrzone logo przywołującym na myśl odręczny podpis założyciela.

Fabryka Cukiernicza Kopernik z Torunia
To jeden z najstarszych zakładów w Polsce. Fabryka specjalizuje się w wyrabianiu pierników od 1763 roku. Zaczęło się od niewielkiego warsztatu, który cieszył się lokalnie dużą renomą. Czerpiąc z tradycji rzemiosła cukierniczego, stworzono prężnie działający zakład produkujący słodkości na bazie piernika. Sukces udanego wypieku zapewniają mistrzowie piernikarscy, którzy znają się na swoim fachu jak mało kto. W fabryce pierników po dziś dzień zachowuje się niektóre zasady stworzone w manufakturze ponad 250 lat temu, np. taką, że fermentacja ciasta piernikowego nie powinna być przyspieszona.

Fabryka Czekolady Wedel w Warszawie
Najstarszą fabryką wyspecjalizowaną w produkcji czekolady i słodkości z nią związanych jest warszawski Wedel. W 1851 roku została założona przez Karola Wedla mała firmowa cukiernia i przyzakładowa manufaktura czekolady. W ofercie spożywczej znalazły się takie specjały jak:

• czekolada do picia,
• słód klonowy,
• karmelki do ssania na kaszel,
• pastylki z mięty pieprzowej.

Następnie rodzinna cukiernia i zakład produkcyjny zostały przekazane w 1872 roku synowi właściciela, Emilowi Wedlowi, w prezencie ślubnym. Ten szkolił swój kunszt cukierniczy między innymi w Paryżu, skąd przywiózł nowe pomysły. To Emil przeniósł zakład cukierniczy z ulicy Miodowej na ulicę Szpitalną 8. Po dziś dzień znajduje się tam najstarsza Pijalnia Czekolady E. Wedel „Staroświecki Sklep”. Charakterystyczne logo chłopca w czerwonym ubraniu jeżdżącym na zebrze trzymającego tabliczki czekolady powstało w 1926 roku.

Wawel pod Krakowem
Jedna z najstarszych fabryk produkujących słodycze w Polsce powstała w 1898 roku pod Krakowem. W jej ofercie znajdują się rozpoznawalne przez wiele pokoleń Polek i Polaków batoniki, wafelki i tabliczki czekolady. Ciekawostką jest, że słodkości przygotowywane przez fabrykę Wawel mają certyfikat świadczący o przestrzeganiu zasad żydowskiej koszerności i islamskiego halal.

Cukiernia A. Blikle w Warszawie
Cukiernia założona przez Antoniego Kazimierza Bliklego powstała w 1869 roku w Warszawie. Najsłynniejsze były pączki od Bliklego, po które ustawiała się długa kolejka. Nie tylko w tłusty czwartek. Drugim wypiekiem, który wiele osób wspomina z sentymentem, są eklerki wypełnione bitą śmietaną. Aktualnie oferta cukierni dostępna jest też w Poznaniu, Łodzi, Sopocie, Gdańsku i Gdyni.

Nie tylko słodkości mają długą tradycję wyrobu w Polsce. W naszym kraju istniała długa tradycja uprawy zbóż i chmielu. Najstarszym browarem w Polsce jest zakład mieszczący się w Lwówku Śląskim. Tradycja warzenia piwa sięga 1209 roku, kiedy miejscowość zyskała prawa miejskie od Henryka I Brodatego.

Z urodzajnej polskiej ziemi korzystał też ród Promnitzów, który stworzył Browar Książęcy w 1613 roku w Tychach. W 1861 roku książę Jan Henryk XI Hochberg uzyskał od Promnitzów browar i z miejsca zaczął go unowocześniać. Wyprodukowane piwo było dostarczane między innymi do Zamku Pszczyńskiego. W browarze za jego rządów wybudowano:

• warzelnię,
• chłodnię,
• słodownię,
• młyn,
• suszarnię,
• lodownię.

Kopalnia w Bochni czynnie wydobywała sól od 1248 roku do 1990 roku. Aktualnie kopalnia jest nastawiona na ruch turystyczny i odwiedziny w celach leczniczych. W 1368 roku król Kazimierz Wielki, podpisując Status Żupny, uregulował zasady dotyczące wydobycia i sprzedaży soli. Kopalnia soli w Bochni została wpisana na listę Światowego Dziedzictwa UNESCO od 23 czerwca 2013 roku.
Współcześnie jako atrakcje turystyczne wymienia się:

• przeprawę łodziami w podziemiu kopalnianym.
• przejazd podziemną kolejką.

Kolejna kopalnia soli znajduje się w Wieliczce. Na liście Światowego Dziedzictwa UNESCO widnieje już od 1978 roku. W 1996 roku przestano przemysłowo produkować tam sól. Tak jak kopalnia soli z Bochni, tak i Wieliczka została powołana do działania przez Kazimierza Wielkiego w XIV wieku. W 1994 roku została uznana za Pomnik Narodu przez prezydenta RP.
W Kopalni Soli w Wieliczce turystom udostępniono między innymi:

• komorę Pieskową Skałę - można tam poznać nowoczesne sposoby ochrony podziemia
• kaplicę Świętego Antoniego,
• kaplicę Świętej Kingi,
• i komorę Boczaniec.

Źródło:

• Historia Fabryki Cukierniczej Kopernik
• O kopalni - informacje od Kopalni soli w Bochni
• O kopalni - informacje od kopalni soli w Wieliczce
• informacje prasowe E.Wedel

Zobacz inne tematy kulinarne ze Strony Kuchni: