Trudno jeść ją na surowo, ale w innej postaci to najzdrowszy owoc późnego lata. Aronia pomaga nie tylko na oczy i serce

Aronia czarna (Aronia melanocarpa), znana też jako aronia czarnoowocowa, to gatunek krzewu z rodziny różowatych. Dorasta do wysokości maksymalnie 2,5-3 metrów. Jest rośliną mało wymagającą i może rosnąć zarówno w glebie suchej, jak i na terenach podmokłych. Preferuje stanowiska słoneczne.

Owoce aronii mają ciemną, niemal czarną barwę i są zebrane w kiście. Pod mocno wybarwioną skórką kryje się jaśniejszy miąższ, który otacza drobne pestki. Pod względem budowy przypominają miniaturowe jabłka. Są bogate w cenne związki odżywcze. Robi się z nich przetwory, takie jak dżemy, soki, lecznicze nalewki i herbatki, które wzmacniają organizm i wspierają układ krążenia.

Owoce aronii to bogactwo cennych, dobroczynnych dla zdrowia składników, do których należą antyoksydanty z grupy polifenoli, przede wszystkim antocyjany, a także witaminy, zwłaszcza kwas foliowy (10,7 mcg) i wit. K (29 mcg). Zapewniają też pewne ilości innych witamin, m.in. wit. A (43 IU), wit. E (0,75 mg), wit. B3 (0,67 mg) oraz wit. B6 (0,19 mg). Nie jest jednak tak bogata w witaminę C, jak się powszechnie uważa, bo w 100 g ma jej tylko 0,7 mg, podczas gdy taka sama porcja truskawek to prawie 69 mg, a cytryny – 53 mg.

Aronia zawiera wysoki poziom pektyn (rodzaj rozpuszczalnego błonnika pokarmowego, który syci i obniża poziom cholesterolu we krwi), a także także fenolokwasy, garbniki i składniki mineralne, zwłaszcza:

• potas – 309 mg,
• wapń – 40 mg,
• magnez – 21 mg,
• żelazo – 0,4 mg,
• inne, m.in. jod, mangan, bor, kobalt, miedź i molibden.

Dowiedz się też: Co to jest i jakie ma właściwości?

Porcja aronii ważąca 100 g zapewnia 47 kcal, 33,8 g białka (z czego ok. 14 g to cukry proste), niespełna 3 g białka i 17 g błonnika pokarmowego.

Ponieważ owoce aronii mają niewiele kalorii (garść tych jagód, czyli ok. 46 gramów, to jedynie 21 kcal), mogą włączyć je do swojej diety osoby odchudzające się i dbające o linię. Należy jednak podkreślić, że ]surowe owoce aronii ze względu na kwaśny i cierpki smak raczej nie nadają się do bezpośredniego spożycia Z powodzeniem można jednak dodawać je do koktajli.

Najczęściej pije się sok z aronii. Jest to jednak produkt słodzony i o niewielkiej zawartości owoców, nie można więc uznać go za produkt prozdrowotny. Inaczej jest z sokiem aroniowym 100 proc., który dawkowany w ilości kilku łyżek dziennie stanowi cenny suplement diety.

Aronia należy do najzdrowszych owoców. Picie naturalnego soku z aronii już po kilku tygodniach może wspomóc walkę z wysokim ciśnieniem krwi. Spożywanie przetworów z aronii, np. herbatki lub domowego kompotu z jej owoców, może wspierać ochronę organizmu przed rozwojem miażdżycy, zawałem serca i udarem mózgu. Udział w tym ma m.in. zawarta w owocach aronii jest rutyna, która uszczelnia i wzmacnia naczynia krwionośne.

Owoce aronii mają też cenną własność polegającą na obniżaniu wchłaniania glukozy, dzięki czemu są zalecane w diecie osób chorujących na cukrzycę, choć należy pamiętać, że dostępne w sklepach przetwory z aronii są na ogół dosładzane, więc niewskazane w diecie cukrzycowej.

Badania naukowe potwierdziły, że sok, herbatka i kompot z aronii wpływają korzystnie na układ pokarmowy, a także wzmacniają układ nerwowy. Dzięki sporej zawartości polifenoli i witaminy B3 aronia jest cennym produktem wykorzystywanym w profilaktyce demencji, w tym choroby Alzheimera i choroby Parkinsona.

Dzięki zawartości antocyjanów i witaminy A włączenie do jadłospisu przetworów z aronii poprawia ukrwienie siatkówki i chroni plamkę żółtą oka, chroniąc przed rozwojem zaćmy i innych chorób narządu wzroku.

Aronia pomaga łagodzić stany zapalne w organizmie, a także zwalczać infekcje bakteryjne (Escherichia coli, Bacillus cereus) oraz wirusowe. Preparaty ze standaryzowaną dawką wyciągu z aronii stosuje się w profilaktyce i leczeniu grypy. Ponadto aronia ma właściwości przyspieszające procesy oczyszczania organizmu z toksyn.

Aronia może być bezpiecznie spożywana przez kobiety w ciąży – jest to nawet zalecane, ponieważ dobroczynne składniki owoców aronii nie tylko wzmocnią organizm przyszłej mamy, ale także wspomogą rozwój płodu.

Aronii ma lekko cierpki smak, czego powodem jest wysoka zawartość kwasów organicznych. Zazwyczaj nie jada się jej na surowo. Można jednak przerabiać je podobnie jak borówkę brusznicę czy żurawinę i podawać do potraw mięsnych.

Ze względu na bogactwo pektyn, owoców aronii można przyrządzać nie tylko soki, ale też dżemy i konfitury – również z dodatkiem innych owoców, mniej zasobnych w ten żelujący rodzaj błonnika. Można też dodawać je do sosów do mięsa, koktajli smoothie, deserów, lodów i innych potraw.

Sok z aronii jest jednym z najzdrowszych soków owocowych:

• wspomaga odporność organizmu,
• obniża poziom złego cholesterolu LDL i podnosi poziom dobrego cholesterolu HDL,
• dzięki zawartości cennych składników wspiera ochronę oczu przed szkodliwymi czynnikami, takimi jak promieniowanie UV i promieniowanie z ekranów komputera i telewizora.

Warto wiedzieć, że owoce aronii tracą swój cierpki smak po przemrożeniu, dlatego przed przyrządzeniem z nich przetworów warto przetrzymać je dzień lub dwa w zamrażalniku. Można też zostawić je na krzewie do pierwszych przymrozków, ale wtedy istnieje ryzyko, że zbiorami będziemy musieli podzielić się z okolicznymi ptakami, dla których aronia jest przysmakiem.

Aronia suszona może być używana do przyrządzania naparów. Herbatka z aronii sprawdzi się szczególnie w okresie jesienno-zimowym, kiedy ważne jest wzmocnienie układu odpornościowego i ogólne wspomaganie sił obronnych organizmu. Herbatkę z aronii można dosłodzić łyżeczką miodu, a także dodać do niej dodać szczyptę cynamonu i sok z cytryny.

Nalewka z aronii ma wiele właściwości prozdrowotnych oraz ciekawy smak. Oto przepis: 2 kilogramy owoców aronii zalewamy wodą i gotuje ok. godziny, by puściły sok. Do wywaru można dodać liście wiśni lub laskę wanilii. Następnie odcedzamy sok, studzimy go, dodajemy cukier (ok. 1 kg) i wlewamy 1 litr spirytusu. Mieszankę odstawiamy na min. 3 miesiące w chłodne, ciemne miejsce.

Zobacz też: Przepis na aroniówkę ze spirytusem i wódką oraz sokiem z cytryny

Po tym czasie nalewka z aronii jest gotowa i świetnie sprawdzi się w zimowe wieczory jako antidotum na przeziębienia i niedobór świeżych owoców. Przyjemnie rozgrzeje w mroźny dzień i poprawi humor. Należy pamiętać, że im dłużej leżakuje nalewka z aronii, tym staje się smaczniejsza.